حذف اکتفاحذف اکتفا به عدم ذکر یکی از دو شیء متلازم، به قرینه شیء مذکور اطلاق میشود. ۱ - تعریف«حذف اکتفا» از اقسام ایجاز حذف و در جایی است که مقام، ذکر دو چیز متلازم و مرتبط را اقتضا کند، ولی به دلیل معلوم بودن یکی از آن دو و نکتهای خاص، از ذکر آن صرف نظر میشود. این مورد غالبا در ارتباطات عاطفی انجام میپذیرد؛ ۲ - مثال۱. (سرابیل تقیکم الحر)؛ «تن پوشهایی که شما را از گرما و سرما حفظ میکند». که در اصل، «الحر و البرد» بوده که «البرد» حذف شده است؛ زیرا خطاب به عرب بادیه نشین است که غالبا در صحراهای گرم به سر میبردند؛ ۲. (بیدک الخیر) که در اصل «بیدک الخیر والشر» بوده؛ اما از نظر ادب ، ذکر «شر» مناسب نبوده و حذف شده است. [۵]
معرفت، محمد هادی، ۱۳۰۹ -۱۳۸۵، التمهید فی علوم القرآن، ج۵، ص۳۸۵.
[۶]
کمالی دزفولی، علی، ۱۲۹۲ -، قرآن ثقل اکبر، ص۲۴۶.
۳ - عناوین مرتبطایجاز حذف . ۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله«حذف اکتفا». |